Let’s 3PL

Με την απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης να επιδοτεί ο Αναπτυξιακός Νόμος επενδύσεις logistics μόνον εταιρειών 3PL που ισχύει τους τελευταίους μήνες (κατά την άποψή μου εντελώς λανθασμένα), επικροτείται και θεσμικά η τάση που την τρέχουσα δεκαετία έχει επικρατήσει για ολοκληρωτικό outsourcing των υπηρεσιών της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η λογική του outsourcing είναι βέβαια γενικώς κατανοητή και αποδεκτή, αλλά επιτρέψτε μου να γράψω... πάντα υπάρχει «αλλά». Χωρίς να θέλω να καταστρέψω τα οράματα του management των μεγάλων εταιρειών, θα ήθελα να παρατηρήσω ότι από ιστορικής άποψης εξετάζοντας αυτήν την τάση μπορεί κανείς να πει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που εξαπλώνεται μια μόδα του management – ναι, υπάρχουν και τέτοιες μόδες – και μετά ξεφουσκώνει. Να θυμίσω μερικά τριγράμματα; BPR, ERP, CRM, VMI... Tώρα λοιπόν ζούμε στην εποχή του 3PL. Και, ναι μεν, όλα τα προαναφερθέντα τριγράμματα παίζουν και τώρα και θα παίζουν εσαεί αλλά δεν είναι πια φορτώμενα με όλο το οραματικό και ιδεοληπτικό περιεχόμενο που αρχικά έφεραν. Είναι κι αυτά σαν τα προϊόντα που έχουν τα χρονάκια τους, που όταν πρωτοβγήκαν στην αγορά με «μπλε και πράσινους κόκκους» δημιούργησαν μεγάλες προσδοκίες στις νοικοκυρές αλλά στη συνέχεια έγιναν απλά μια από τις πολλές επιλογές τους.

Ο σκοπός μου στο παρόν άρθρο ωστόσο δεν είναι να κάνω αποστασιοποιημένες μακροϊστορικές αναλύσεις των τάσεων του management, γι’ αυτό στη συνέχεια θα καταπιαστώ με τον πρακτικό χειρισμό της σημερινής τάσης των εταιρειών για 3PL. Aλλά καλό είναι και κάποιες φορές να προσγειώνουμε τους φερέλπιδες Ικάρους, γιατί οι υψηλές οραματικές πτήσεις ως γνωστόν πολλές φορές καταλήγουν στο πέλαγος.

Let’s 3PL λοιπόν;

Αλλά με ποιον θα γίνει ο αρραβών; (διαθέτει ομοιοκαταληξία)

Κατ’αρχάς πολλοί συνάδελφοι, συναγωνιστές και φίλοι έχουν κατά καιρούς συντάξει και δημοσιεύσει δεκάλογους, δωδεκάλογους, εικοσάλογους, μυριόβιβλους, (μικρά κόκκινα βιβλία), κ.ο.κ. οδηγιών για την επιλογή 3PL συνεργάτη. Και όλα όσα έχουν γραφτεί καλά, σωστά και άγια είναι και χρήσιμα. Αλλά πρέπει να πούμε ότι όταν μιλάμε για outsourcing των logistics δεν μιλάμε για outsourcing του συνεργείου καθαρισμού ή των νομικών υπηρεσιών... Γιατί κακά τα ψέματα. Οι γκουρού του marketing καλώς θέλουν να επικεντρωθούν στις εμπορικές τους πολιτικές σε μια ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά. Αλλά υπάρχει μια μικρή λεπτομέρεια που συχνά βάζουμε στην άκρη: δεν φτάνει μόνο να υποσχεθείς στον πελάτη το προϊόν, πρέπει και να του το πας το ρημάδι και επίσης και να πληρωθείς γι’ αυτό! Βλέπετε οι marketing στρατηγικές και πολιτικές δεν επιβιώνουν από μόνες τους με φωτοσύνθεση, χρειάζονται και χρήμα. Και στο τέλος της ημέρας το χρήμα στο ταμείο φέρνουν τα logistics.

Για μια σωστή συνταγή 3PL τρία είναι τα κρίσιμα συστατικά:

Συστατικόν α’: ο αποθέτης.

Συνήθως η πιο πονεμένη ιστορία, γιατί δεν φτάνει που συνήθως δεν γνωρίζει ψιλολεπτομέρειες όπως λ.χ. οι διαστάσεις, τα βάρη, οι δυνατότητες στοίβαξης των προϊόντων που διακινεί, κ.τ.λ., δεν φτάνει που δεν έχει τεκμηριωμένες διαδικασίες logistics και πολιτικές customer service, δεν φτάνει που δεν έχει συμφωνημένες προδιαγραφές συσκευασίας, τεκμηρίωσης και εξυπηρέτησης με τους προμηθευτές του, δεν φτάνει που πολλές φορές δεν γνωρίζει ακριβώς και το φυσικό του απόθεμα αλλά επιπλέον περιμένει ότι ως δια μαγείας η μετάβαση του όλου κυκλώματος σε κάποιον 3PL συνεργάτη θα του κουράρει όλα τα προβλήματα και τις αμαρτίες του παρελθόντος και μάλιστα στο ελάχιστο δυνατό κόστος. Το κόστος των υπηρεσιών 3PL είναι σαφώς η Rolls Royce των κριτηρίων επιλογής με τα υπόλοιπα κριτήρια να μοιάζουν με κάτι χαζονούμερα που ανταλλάσσουν μεταξύ τους οι logisticians σαν κάρτες Υu-Gi-Oh!, τα οποία μάλιστα πιθανότατα είναι λάθος.

Συστατικόν β’: η εταιρεία “logistic”.

Καθώς ο πελάτης έχει πάντα δίκιο, ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και οι υποψήφιοι αποθέτες λίγοι, παρά τας καλάς προθέσεις υποκύπτει εις τας πιέσεις. Παραλαμβάνει το χάος, προσαρμόζει το τίμημα αντιλαμβανόμενη την Rolls Royce των κριτηρίων του αποθέτου και στη συνέχεια προσπαθεί να λειτουργήσει σε κάποια κακοσχεδιασμένα κτίρια με λανθασμένη εσωτερική χωροταξία, χαμηλό κόστος προσωπικού, πυροσβεστικό management και free jazz μηχανογραφικές διαδικασίες. Αλλά ο Πάνσοφος εδημιούργησε τον κόσμο με μια λογική η οποία συνήθως μας διαφεύγει και όσο πάμε να αποφύγουμε κάποιο κόστος όλο και από κάπου ξεπηδάει ένα αδερφάκι του σαν τη Λερναία Ύδρα. Και συχνά η κατάληξη είναι διάλογοι των εμπλεκομένων μερών με έντονο πάθος και δραματικές αποστροφές σαν σε παλιά ταινία της Μάρθας Βούρτση (σσ. πολύ καλή ηθοποιός).

Συστατικόν γ’: o σύμβουλος.

Χωρίς αυτόν η μπεσαμέλ δεν πετυχαίνει και το παστίτσιο καταντάει μακαρόνια με κρέμα. Δυστυχώς συχνά απουσιάζει από τη συνταγή, οπότε το 3PL σενάριο είναι από την αρχή νερουλό. Αλλά πολλές φορές και όταν είναι παρών αλλά τυγχάνει υπάλληλος λ.χ. του 3PL-ίστα (σσ. νεολογισμός που έπιασε το αυτί μου τελευταία εις τα σοκάκια), το αποτέλεσμα είναι συχνά απογοητευτικό γιατί η Rolls στην οποία ξανα-αναφερθήκαμε είναι βασιλεύς και στην τελική πληρωνεί και το αυτοκινητάκι του συμβούλου. Στο συγκεκριμένο συστατικό δεν παίζουν μεσοβέζικες λύσεις. Κανονικά και έφοσον θέλουμε να είμαστε σοβαροί πριν τον αρραβώνα (ή το ταψί, αλλά με τις πολλές παραβολές μάλλον σας έχω μπερδέψει) πρέπει να βάλουμε στο έργο έναν «αδέκαστο» τεχνοκράτη των logistics που θα κάνει όλες τις σωστές ερωτήσεις, θα ξετρυπώσει την πληροφορία που χρειάζεται, θα την ξεκαθαρίσει, θα την οργανώσει και θα τη συμπληρώσει, θα σχεδιάσει custom λύσεις για τις ιδιαιτερότητες της κάθε επιχείρησης, θα βοηθήσει στη διαπραγμάτευση, στα συμβόλαια, στη μετακόμιση, στην επίλυση των παιδικών ασθενιών και στο follow-up της αρχικής λειτουργίας του νέου σχήματος. Εφόσον δεν θέλει δε να χαλάσει το όνομά του σαν τεχνοκράτης στην ούτως ή άλλως μικρή αγορά στην οποία όλοι ενεργούμε, ο σύμβουλος αυτός δεν θα πρέπει να αναπαράξει τη λογική του ενός ή του άλλου εμπλεκόμενου μέρους διανθίζοντάς την με επιστημονικοφανείς αναλύσεις αλλά να κοιτάξει να απεικονίσει την πραγματικότητα όσο πιο πιστά γίνεται.

Είναι φανερό ότι ο σχεδιασμός κι η υλοποίηση έργου 3PL δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη συνήθη προχειρότητα της καθημερινότητάς μας. Καλό είναι να θυμόμαστε ότι δεν είναι όλος ο κόσμος ό,τι δηλώνει ακόμα κι αν ειλικρινώς θα ήθελε να είναι. Κι επίσης ότι αν δεν βρέξεις «έδρα», δεν τρως ψάρι.

Μόδα είναι, θα περάσει.

Γιάννης Ζώης, Απρίλιος 2009