Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 2011

Re-engineering: η θεολογία του κραχ

... και είπεν ο Θεός «Γεννηθήτω τραπεζογραμμάτιον και έντοκον δάνειον» και ευλόγησεν ο Θεός τους τραπεζίτας και είπεν προς αυτούς όπως τους τόκους  αυξάνουσιν και πληθύνουσιν και γεμίσουσιν την γην. Και εγένετο Πληθωρισμός και Ανάπτυξις και Υπερκατανάλωσις. Και έμαθον οι επιχειρηματίαι να πορεύονται μετά ευκόλως και εκ του μηδενός δημιουργούμενου εικονικού κεφαλαίου, παρήγαγον δε προϊόντα και υπηρεσίας ολίγον χρήσιμα ή και ολωσδιόλου άχρηστα και υπερτίμουν αυτά. Και εκ της δραστηριότητος αύτης έζουν μυριάδες ανθρώπων απασχολουμένων εις τους ποικίλους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδος, του κράτους συμπεριλαμβανομένου ...

Τώρα βέβαια όλοι ξέρουμε ότι τα καλά πράγματα σε αυτή τη ζωή δεν κρατούν για πάντα. Και έτι διαρκούντος του «σωτηρίου» 2008, είτε αν θέλετε επειδή οι κινέζοι είχαν αρχίσει να μας παίρνουν φαλάγγι (conspiracy theory), είτε επειδή αν πάρει κανείς όλα τα σπίτια και όλα τα λεφτά από την κοινωνία μετά πρέπει να κάνει κάτι άλλο (αφελής θεωρία;), είπαν κάποιοι αυτόκλητοι εκπρόσωποι του Θεού «γεννηθήτω κρίσις». Και εγένετο κρίσις, και όπως το πάνε τα ανεξάρτητα πάντα media δεν έχουμε δει ακόμη τίποτα. Όπως είναι ευκόλως νοητό, η εικονική ευημερία τερματίζεται με εικονική κρίση. Και παρά το γεγονός ότι και τα δύο είναι εικονικά, έχουν πολύ πρακτικά αποτελέσματα («μυστήριαι αι βουλαί του Κυρίου!»).

Και οι επιταγές εν Ελλάδι ταξιδεύουν ‘back to the future’, και πολλές εξ αυτών είναι εικονική πραγματικότητα, και οι καταναλωτές αντί να χαζεύουν τις νέες διαφημίσεις παρακολουθούν γεμάτοι αγωνία τα δελτία των 8:00 και ξεχνούν να ασκήσουν το ύψιστον στη ζωή καθήκον της ασυγκράτητης κατανάλωσης. «Και όλα τα έσκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά ...»

Το ερώτημα που τίθεται πια από όλους στο χώρο μας και στον επιχειρηματικό χώρο τους οποίους γνωρίζω και με τους οποίους συναλλάσσομαι είναι τι μπορεί να κάνει κανείς όσο διαρκεί η κρίση.

Δεν μπορείς βέβαια να κακίσεις ανθρώπους που θα τηρήσουν αμυντική, επιφυλακτική γραμμή – έχουν μάθει να λειτουργούν με ορισμένα δεδομένα και αυτή τη στιγμή τους τα ανατρέπουν ξαφνικά (όπως στο ‘Matrix’ σε κινηματογραφικούς όρους). Φοβάμαι όμως ότι αυτή η γραμμή, παρόλο που φαινομενικά είναι συντηρητική και συνετή, είναι στην πραγματικότητα μια πολύ λανθασμένη επιλογή. Η κρίση δεν θα περάσει σε μερικούς μήνες - ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι είναι κατασκευασμένη, δεν είναι εύκολα ελέγξιμη - και το να περιμένει κανείς απλά να περάσει δεν είναι καθόλου σοφό. Το σκηνικό στην οικονομία αναγκαστικά θα μεταβληθεί σημαντικά (γίνεται re-engineering μεγάλου μεγέθους) και για να επιβιώσει κανείς θα χρειαστεί να σχεδιάσει επιμελώς αλλαγή πλεύσης, να έχει σωστό timing και να αδράξει όλες τις ευκαιρίες που θα περάσουν από μπροστά του. Αν θέλετε να δώσουμε ένα τίτλο στο δέον γενέσθαι, θα χρησιμοποιούσα το προσφιλές μου εδώ και πολλά χρόνια: BUSINESS RE-ENGINEERING.

Αλλά για να είμαστε εξηγημένοι. Μην βρουν την ευκαιρία τώρα διάφοροι «γκουρού»  του management και των logistics του χρυσού αιώνος του Περικλέους, να λένε ότι τη λύση τώρα θα δώσουν τα logistics, γιατί απλά θα ακούσουν τον αντίλαλο της φωνής τους από τον απέναντι τοίχο. Λογικά κανένας επιχειρηματίας δεν θα εμπιστευτεί σε αυτήν την πολύ επικίνδυνη εποχή την τύχη του στα ανυπόληπτα, εξυπνακίστικα, γεμάτα «φούμαρο» και μονότονες επαναλήψεις των ίδιων κλισέ, αναποτελεσματικά, αντιπαραγωγικά από πλευράς επένδυσης και «μαστρο-Μήτσικα» logistics του παρελθόντος και εν πολλοίς του παρόντος. Υπάρχουν πιο ευχάριστοι τρόποι να σπαταλήσουν τις οικονομίες τους.

Αν τα logistics μπορούν να δώσουν τη λύση – δεν είναι απαραίτητο να μπορούν, εξαρτάται από τη φύση της κάθε επιχείρησης – δεν θα είναι αυτά τα logistics που περιέγραψα προηγουμένως. Δεν θα είναι οπωσδήποτε απλά, σπαρτιάτικα ή ‘fast-foodlogistics, αλλά σπάταλα σε παράγοντες που συνήθως ξεχνάμε να υπολογίσουμε. Θα είναι logistics σχεδιασμένα ευφυώς, υπολογισμένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, που θα αντιλαμβάνονται καλά την έννοια του ρίσκου και της αβεβαιότητας, θα είναι διαυγή ώστε να μπορούν να διοικηθούν αποτελεσματικά από έναν ταλαίπωρο logistics manager και όχι από «υπερήρωα» της Marvel και δεν θα τους ξεφεύγει ούτε ένα ευρώ κόστους φανερού ή άδηλου. Θα είναι logistics που θα αξιοποιούν στο μέγιστο το ανθρώπινο δυναμικό και τα πάγια όλες τις μέρες, όλες τις ώρες, όλες τις εποχές και σε όλες τις περιστάσεις και θα φροντίζουν πάντα η οικονομική άσκηση να αφήνει θετικό πρόσημο. Θα είναι ακόμα πλήρως ενταγμένα στις marketing διαδικασίες της εταιρείας. Θα είναι με λίγα λόγια τα πάντα που δεν είναι σήμερα.

Το ηθικόν δίδαγμα είναι ότι η αδράνεια στην περίπτωσή μας σκοτώνει. Από την άλλη πλευρά η αναδιοργάνωση που πάντα εμπεριέχει ένα έκτακτο κόστος, αν αποτύχει, δε βοηθάει σε τίποτα. Τώρα ήρθε η ώρα για σοβαρό σχεδιασμό, αναδιάρθρωση ισολογισμού, οργάνωσης, υποδομών, προϊόντος που θα εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή σχέση κόστους λειτουργίας / αποτελέσματος και ρευστότητα. Και δεν χρειάζεται να τονίζω ότι για όλα αυτά η σωστή επιλογή συνεργατών είναι καθοριστικής σημασίας.

Επειδή όμως το άρθρο αυτό παραμένει θεολογικού περιεχομένου θα ήθελα να κλείσω ως εξής: «Ακούσας νόει, ήθος δοκίμαζε, μελέτει το παν, γνους πράττε, κινδύνευε φρονίμως, πρόνοιαν τίμα, χρω χρήμασι, χρόνου φείδου, πέρας επιτέλει μη αποδειλιών».

Γιάννης Ζώης, Φεβρουάριος 2009

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου